Crohn Hastalığı Nedir? Crohn Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Bağırsak duvarında yara ile iltihap oluşumuna yol açarak besin emilimini ciddi şekilde zorlaştırır. Karın ağrısı, sürekli ishal veya istemsiz kilo kaybı en sık karşılaşılan belirtiler arasında yer alır. 

Ayrıca yemek sonrası rahatsızlık hissi ve genel halsizlik sık görülen yakınmalardandır. Bazı hastalarda ağız içinde yaralar ya da eklem ağrıları da zaman zaman ortaya çıkabilir. Hastalığın seyri kişiden kişiye farklılık gösterir ve ataklarla yavaş yavaş ilerleyebilir.

Crohn Hastalığı Nedir?

Sindirim sisteminde kronik iltihaplanmaya yol açan Crohn hastalığı, yaşamı doğrudan etkileyen rahatsızlıktır. Tıp literatüründe genellikle inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) grubunda yer alır. Sindirim kanalı boyunca meydana gelen iltihap, besinlerin emilimini zorlaştırarak vücudun enerji alımını olumsuz etkiler.

Hastalık genelinde ataklar halinde ilerler ve belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Tedavi uygulanmadığında günlük yaşam ile genel sağlık durumu ciddi şekilde etkileyebilir.

Crohn Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Crohn hastalığı, sindirim sisteminde iltihaplanmaya yol açtığı için çeşitli fiziksel belirtilerle kendini gösterebilir. Belirtiler, hastalığın şiddeti ile etkilenen bağırsak bölgesine göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca erken dönemde bazı belirtiler fark edilmeyebilir ve hastalık sinsice ilerleyebilir. 

• Karın ağrısı ve kramp 
• Sürekli ishal veya zaman zaman kabızlık 
• İştah kaybı ve kilo kaybı 
• Halsizlik ve yorgunluk 
• Ağız içinde yaralar 
• Eklem ağrısı
• Makatta ağrı veya çatlaklar
• Gözde iltihaplanma ve kızarıklık 
• Ciltte döküntü ya da yaralar 
• Ateş ile gelen rahatsızlık hissi 

Belirtiler zaman zaman şiddetlenerek yaşam kalitesini etkileyebilir. Düzenli doktor kontrolü ve uygun tedavi ile belirtiler yönetilebilir ve hastalık daha kolay kontrol altına alınabilir.

Crohn Hastalığı Neden Olur?

Crohn hastalığı, bağışıklık sisteminin bağırsaklara karşı anormal şekilde tepki vermesiyle ortaya çıkabilir. Genetik yatkınlık, bazı ailelerde hastalığın daha sık görülmesine neden olur. Ayrıca çevresel faktörler ile yaşam tarzı alışkanlıkları hastalığın tetiklenmesinde etkili olabilir. 

• Bağışıklık sisteminin yanlışlıkla bağırsak dokusuna saldırması 
• Genetik yatkınlık ve ailede Crohn öyküsü bulunması 
• Sigara kullanımı ve bağırsak sağlığını etkileyen çevresel faktörler 
• Bağırsak florasında dengesizlik ile mikroorganizmaların etkisi 
• Uzun süreli stres veya yaşam tarzı etkenleri 
• Bazı ilaçların bağırsak üzerinde yan etkiler oluşturması 

Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemektedir ve genellikle birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle oluşabilir. Etkileri ise sadece bağırsaklarla sınırlı kalmayıp enerji seviyelerini düşürebilir.

Crohn Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?

Crohn hastalığı tanısı, sindirim sistemindeki iltihaplanmanın hangi bölgeleri etkilediğini anlamaya yönelik detaylı bir değerlendirme ile konulur. Şikayetlerin yanı sıra laboratuvar testleri veya görüntüleme yöntemleri birlikte kullanılır. Özellikle kolonoskopi, bağırsak iç yüzeyinin doğrudan görüntülenmesi için önemli bir adımdır. 

• Kolonoskopi ile bağırsak duvarındaki iltihap ve yaraların görülmesi 
• Kan testleri ile iltihap göstergelerinin değerlendirilmesi 
• Dışkı testleri ile enfeksiyon ve bağırsak fonksiyonlarının incelenmesi 
• MR veya BT gibi görüntüleme yöntemleriyle bağırsak yapısının detaylı analiz edilmesi 
• Endoskopik biyopsi ile dokudan örnek alınması 

Doğru tanı, hastalığın hangi evrede olduğunu anlamayı kolaylaştırarak tedavi sürecine yön verir. Ayrıca ilerleyen dönemlerde ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının önceden fark edilmesini sağlar.

Crohn Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Crohn hastalığı tedavisinde amaç, iltihabı kontrol altına almak, belirtileri hafifletmek ile bağırsak hasarını önlemektir. Tedavi planı kişiye özel hazırlanır ve hastalığın şiddeti, etkilenen bağırsak bölgesi ile genel sağlık durumu dikkate alınır. İlaç tedavisi ilk adımdır ve anti-inflamatuar ilaçlar ile bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar iltihabın kontrol altına alınmasını sağlar. Daha ileri veya dirençli vakalarda biyolojik ajan tedavisi uygulanır ve bağışıklık sisteminin belirli hedeflerini baskılayarak iltihaplanmayı azaltır. 

Beslenme tedavisi de sürecin önemli bir parçası olup Crohn diyeti ile bağırsaklar rahatlatılır, bazı gıdalar sınırlanır ve besin eksiklikleri önlenir. Gerekli olduğunda cerrahi müdahale ile daralan veya hasar gören bağırsak bölümleri çıkarılarak olası komplikasyonlar engellenir. Tedavi süreci düzenli takip gerektirir ve ilaç ile beslenme yönetimi birlikte yürütülerek yaşam kalitesi korunur. 

Crohn Hastalığının Olası Komplikasyonları

Crohn hastalığı ilerledikçe bağırsaklarda ve çevresindeki dokularda çeşitli komplikasyonlar gelişebilir. Hastalığın şiddeti ya da tutulum alanına bağlı olarak komplikasyonlar yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. 

• Bağırsakta daralma veya tıkanma 
• Bağırsak duvarında ülserler ve kronik iltihap
• Fistül
• Apse ile enfeksiyon riski 
• Besin emilim bozuklukları ve vitamin eksiklikleri 
• Kanama ve kronik anemi 

Komplikasyonlar, hastalığın seyrini daha net gözlemlemeye olanak tanır ve tedavi seçeneklerini şekillendirir. Ayrıca hastalığın günlük yaşam üzerindeki etkilerini daha iyi yönetmek için önlem almayı kolaylaştırır.

Crohn Hastalığı ve Ülseratif Kolit Arasındaki Fark Nedir?

Crohn hastalığı ve Ülseratif kolit sık karşılaşılan inflamatuar bağırsak hastalıklarıdır ancak etkilenen bölge, iltihap türü ve komplikasyon riski açısından farklılık gösterir. Her iki hastalıkta da karın ağrısı, ishal veya yorgunluk görülebilir, fakat tedavi ve hastalığın seyri açısından belirgin ayrımlar vardır. 

Crohn Hastalığı: Sindirim sisteminin ağızdan anüse kadar herhangi bir bölümünü etkileyebilir. İltihap bağırsak duvarının tüm katmanlarını tutabilir. Etkilenen bölgeler arasında sağlıklı dokular bırakabilir. Fistül ve bağırsak daralması gibi komplikasyonlar daha sık görülür.

Ülseratif Kolit: Sadece kalın bağırsak ve rektumu etkiler. İltihap genellikle sadece bağırsak yüzeyini tutar. Hastalık süreklidir, sağlıklı dokular arasında atlamalı bölgeler nadirdir. Kanlı ishal ve sürekli diyare şikayetleri daha belirgindir.

Crohn Hastalığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Crohn atağını tetikleyen yiyecekler nelerdir?

Yağlı ve baharatlı yiyecekler, lifli gıdalar veya süt ürünleri bazı hastalarda atakları tetikleyebilir. Her bireyin tetikleyici yiyecekleri farklı olabileceği için beslenme günlüğü tutmak faydalıdır. 

Crohn hastalığı kolon kanseri riskini artırır mı?

Uzun süreli ve şiddetli iltihaplanma, özellikle kalın bağırsakta kolon kanseri riskini artırabilir. Düzenli kolonoskopi ile riskler erken dönemde tespit edilebilir. 

Crohn hastalığının kesin bir tedavisi var mıdır?

Crohn hastalığı tamamen iyileştirilmez fakat semptomlar kontrol altına alınabilir. İlaç tedavisi, beslenme ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile hastalık yönetilebilir. 

Stres Crohn hastalığı belirtilerini kötüleştirir mi?

Stres, bağışıklık sistemini etkileyerek atakların daha sık görülmesine neden olabilir. Stresten kaçınmak ve rahatlama teknikleri kullanmak semptomların kontrolüne yardımcı olur. 

Crohn hastalığı olanlar normal bir yaşam sürebilir mi?

Uygun tedavi ve düzenli takip ile hastalar günlük yaşamlarını sürdürebilir. Beslenme veya yaşam tarzı düzenlemeleri ile yaşam kalitesi korunabilir. 

İnflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) ne demektir?

İnflamatuar bağırsak hastalığı, bağırsaklarda kronik iltihap oluşmasıyla karakterize edilen durumdur. Crohn hastalığı ve Ülseratif kolit grubun en yaygın örnekleridir. 

Crohn hastalığı tanısı nasıl kesin olarak konulur?

Tanı, klinik değerlendirme, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemlerinin birlikte kullanılması ile konulur. Kolonoskopi ile bağırsak iç yüzeyi incelenerek gerekli görüldüğünde biyopsi alınır. 

Biyolojik ajan tedavisi Crohn hastalığında nasıl kullanılır?

Biyolojik ajanlar, bağışıklık sisteminin belirli hedeflerini baskılayarak iltihaplanmayı azaltır. Genellikle diğer ilaçlarla kontrol sağlanamayan orta ve şiddetli vakalarda tercih edilir. 

Crohn hastalığı sadece bağırsakları mı etkiler?

Crohn hastalığı eklem, cilt, göz ve karaciğer gibi bağırsak dışı organları da etkileyebilir. Sistemik bir iltihaplanma durumu olduğu için komplikasyonlar farklı organlarda görülebilir.

Hamilelik Crohn hastalığını nasıl etkiler?

Hastalığı kontrol altında olan kadınlar normal bir gebelik süreci geçirebilir. Gebelik sırasında bazı ilaçların güvenliği değerlendirilerek tedavi planı uygulanır.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup Acıbadem Life Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Türkiye’de Longevity ve Sağlıklı Yaşam hizmetinin öncüsü olmayı misyon edinen Acıbadem Life; size özel atanacak Acıbadem Life Doktorunuz rehberliğinde Kapsamlı Check Up, Premium, Kalp Sağlığı ve Mikrobiyota (bağırsak sağlığı) gibi özel koruyucu sağlık programları sunar. Siz de Acıbadem Life uygulaması ve web sayfası üzerinden sağlık programları hakkında bilgi alabilir, kişiye özel tasarlanacak online spor, diyetisyen ve psikolog hizmetinden faydalanabilirsiniz. Ayrıca Acıbadem Life Store’da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz.