Stent Nedir? Stent Neden ve Nasıl Takılır?

Stent, daralmış ya da tıkanmış damarları açık tutmak için kullanılan ince yapılı, genellikle metalden üretilen bir tıbbi destektir. Kalp damarlarında oluşan kan akışını engelleyen plak birikimleri sonucunda dolaşımı yeniden düzenlemek amacıyla tercih edilir. Bu işlem anjiyografi sırasında kateter aracılığıyla damara ulaşılarak gerçekleştirilir. 

Genişletilen damarın içerisine yerleştirilen stent, damar duvarını destekleyerek tekrar daralmasını önler. Lokal anestezi altında uygulanan yöntem, açık cerrahiye kıyasla daha az risk taşıdığından iyileşme süreci oldukça hızlıdır. Stent uygulaması, yaşam kalitesini artırmak ve kalp krizine karşı koruma sağlamak adına önemli bir müdahaledir.

Stent Nedir?

Stent, genellikle milimetrik ölçülerde tasarlanan ve damar içine yerleştirilen özel bir tıbbi cihazdır. Bu küçük yapı, vücutta kan akışının düzgün ilerlemesini sağlamakla birlikte doku hasarını önleyici bir görev üstlenir. Özellikle damar tıkanıklığı durumunda kanın yeterli seviyede organlara ulaşabilmesi için devreye girer. 

Bazı stent modelleri ilaç salınımı yaparak iltihaplanma riskini azaltır ve yeniden daralma olasılığını en aza indirir. Uygulama sırasında kullanılan görüntüleme teknikleri, işlemin yüksek hassasiyetle gerçekleşmesini mümkün kılar. Böylece stent, sadece mekanik bir destek değil aynı zamanda tedaviye yardımcı ileri bir teknoloji ürünü haline gelir.

Stent Hangi Durumlarda Takılır?

Stent uygulaması, damarların daralması ya da tıkanması sonucu hayati risk taşıyan sağlık sorunlarında gündeme gelir. Genellikle ani müdahale gerektiren durumlarda kullanılarak ciddi komplikasyonların önüne geçilir. Stentin takılma nedenleri ise şunlardır:

• Koroner arter hastalığı ve kalp krizi riski  
• Anjina tedavisinde
• Damar tıkanıklığı ile damar daralmaları  

Bu müdahale sayesinde kan akışı düzensizliği gibi ciddi sonuçlara yol açabilecek sorunlar etkili biçimde kontrol altına alınabilir. Böylece hem organ fonksiyonları korunur hem de hastanın yaşam kalitesinde artış görülür.

Koroner Arter Hastalığı ve Kalp Krizi Riski  

Koroner arter hastalığı kalbi besleyen damarlarda zamanla oluşan yağ ve kalsiyum birikimiyle ortaya çıkar. Bu birikintiler, damarların iç yüzeyini daraltarak oksijen taşıyan kanın kalbe ulaşmasını zorlaştırır. Hastalık genellikle sinsi ilerler ve uzun süre belirti vermeden damar yapısını bozar.

Kalp krizi riski, daralan damarların ani şekilde tamamen tıkanmasıyla hızla yükselir. Tıkanma sırasında kalp kası yeterli oksijen alamadığı için doku kaybı başlar ve ciddi hasar meydana gelebilir. Yoğun stres, kontrolsüz tansiyon ve sigara kullanımı riski artıran başlıca faktörlerdendir.

Anjina (Göğüs Ağrısı) Tedavisinde  

Göğüs ağrısı (anjina) kalp kasına yeterli oksijen ulaşmaması nedeniyle meydana gelen bir semptomdur. Bu ağrı genellikle göğüs bölgesinde sıkışma hissi olarak hissedilir. Anjina tedavisinde ilk hedef, kalbin oksijen ihtiyacını karşılayacak şekilde kan akışını artırmaktır. 

Tedavi, kan damarlarını genişleten ilaçlar ve kan basıncını düzenleyici ilaçlarla desteklenir. Ayrıca stres kontrolü ve uyku düzeni gibi yaşam tarzı alışkanlıklarında yapılan değişimler de ağrı sıklığını azaltmada önemli rol oynar. Şiddetli vakalarda, kalp damarlarındaki tıkanıklıkları gidermek için anjiyoplasti ve stent uygulamaları gerekebilir. 

Damar Tıkanıklığı ve Damar Daralmaları

Arter duvarı zamanla çeşitli faktörlerin etkisiyle elastikiyetini kaybedebilir ve iç yüzeyinde plak adı verilen birikintiler oluşabilir. Bu yapılar, damarın kan taşıma kapasitesini azaltarak hayati organlara ulaşan oksijen miktarını sınırlar. Süreç ilerledikçe damarların iç boşluğu daralır ve kan akışı ciddi şekilde yavaşlar.

Damar sertliği (ateroskleroz) olarak bilinen durum, kalp krizi ve inme gibi ciddi sağlık sorunlarının temelini oluşturur. Erken evrede belirti vermemesi, hastalığın sinsi bir şekilde ilerlemesine neden olur. Düzenli kontroller ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları, riskin azaltılmasında büyük rol oynar.

Stent Çeşitleri Nelerdir?

Stent çeşitleri, uygulanacak bölgeye ve hastanın ihtiyacına göre farklılık gösterir. Gelişen tıp teknolojisiyle birlikte hem yapısal hem de işlevsel olarak birçok farklı model geliştirilir. Başlıca stent türleri şu şekilde sıralanabilir:

• İlaç kaplı stentler
• Metal (İlaçsız) stentler  
• Biyobozunur stentler  

Anjiyoplasti işlemi sırasında bu stentlerden hangisinin kullanılacağı doktor tarafından belirlenen klinik duruma göre seçilir. Doğru stent seçimi, tedavi sürecinin başarısı ve uzun vadeli çözüm olarak önem taşır. 

İlaç Kaplı Stentler

İlaç kaplı stent, damar duvarında yeniden daralma oluşmasını engellemek amacıyla özel maddelerle kaplanır. Salınım yapan bu kaplama, hücre çoğalmasını kontrol altına alarak uzun süreli açıklık sağlar. Özellikle yüksek tekrarlama riski bulunan hastalarda tercih edilen bu tür, tedavide başarı oranını artırır.

Metal (İlaçsız) Stentler  

Metal stent yalnızca mekanik destek sağlayan ve ilaç içermeyen klasik bir damar açıklığı koruyucusudur. Dayanıklı yapısıyla acil müdahalelerde hızlı sonuç verir. Ancak zamanla doku büyümesi nedeniyle tekrar daralma ihtimali diğer tiplere göre daha fazladır.

Biyobozunur Stentler  

Biyobozunur stentler, vücut tarafından emilen ve kalıcı metal parça bırakmayan yenilikçi bir çözümdür. Bu stentler zamanla çözünerek damarın doğal yapısını geri kazanmasına olanak tanır. Genç hastalarda ya da geçici destek gereken durumlarda tercih edilen bu tür, uzun vadede daha az müdahale gerektirebilir. 

Stent Nasıl Takılır?

Stent takma işlemi, genellikle kasık ya da bilek bölgesinden damar yoluyla girilerek yapılır. İlk adım olarak daralmış ya da tıkanmış damara bir kateter ile ulaşılır. Ardından balonlu anjiyoplasti işlemi ile damar genişletilir ve damar içinde yeterli açıklık sağlanır. 

Balon, daralmış bölgeyi açarak içerisine stent yerleştirilecek alana uygun hale getirir. Stent, damar duvarına oturacak şekilde dikkatlice yerleştirilir ve kalıcı bir açıklık sağlanır. Tüm işlem kardiyoloji uzmanı tarafından steril ve kontrollü bir ortamda gerçekleştirilir.

Koroner Anjiyografi ve Kateterizasyon İşlemi  

Koroner anjiyografi kalp damarlarının iç yapısını görüntülemek amacıyla uygulanan tanısal bir işlemdir. Özel bir kontrast madde kullanılarak damarların içi net biçimde izlenebilir hale getirilir. Bu sayede daralma, tıkanıklık ya da şekil bozuklukları detaylı biçimde değerlendirilebilir.

Kateterizasyon, görüntülemenin yapılabilmesi için ince ve esnek bir tüpün damar içerisine yönlendirilmesiyle gerçekleştirilir. İşlem sırasında lokal anestezi uygulanır, hasta bilinci açık olarak süreci takip edebilir. Aynı seansta hem tanı konulup hem de gerekli görülürse müdahale yapılması mümkün hale gelir.

Balon Anjiyoplasti ile Damar Genişletme  

Balon anjiyoplasti daralmış ya da tıkanmış damarları yeniden açmak için kullanılan minimal invaziv bir yöntemdir. İnce bir kateter ucuna yerleştirilen özel balon, problemli damara ulaştırılarak kontrollü şekilde şişirilir. Bu balon, plak birikimini damar duvarına doğru bastırarak kanın geçişini kolaylaştırır.

Damar genişletme işlemi, doğru müdahale sayesinde doğal kan akışının sağlanmasını amaçlar. Genellikle stent yerleştirilmeden önce hazırlık aşaması olarak uygulanır ve damarın yapısal bütünlüğü korunarak genişleme elde edilir. İşlem sonrası iyileşme süresi kısadır ve hasta çoğunlukla aynı gün içerisinde taburcu olabilir. 

Stentin Damar İçerisine Yerleştirilmesi 

Stentin damar içerisine yerleştirilmesi, yüksek hassasiyet gerektiren dikkatli bir müdahaleyle gerçekleştirilir. Öncelikle daralan bölgeye ince bir kılavuz tel yardımıyla ulaşılarak stent, kateter aracılığıyla hedef alana yönlendirilir. Uygun konuma geldiğinde stent özel bir balonun şişirilmesiyle açılır ve damarın iç yüzeyine sabitlenir.

İşlem sırasında damar yapısı korunur ve çevre dokulara minimum zarar verilir. Uygulama, genellikle kısa sürede tamamlanan minimal invaziv işlem niteliği taşır. Kalp ritmi ve damar içi basınç dikkatle izlenerek stentin doğru şekilde yerleşmesi sağlanır. 

Stent Takıldıktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Stent takıldıktan sonra hastaların yaşam alışkanlıklarını gözden geçirmesi ve belirli kurallara dikkat etmesi büyük önem taşır. Bu süreçte düzenli takip ve özenli bakım, uzun vadeli sağlığı doğrudan etkiler. Özen gösterilmesi gereken belli unsurlar ise şunlardır:

• İlaç tedavisine uyum
• Düzenli sağlık kontrolleri ve takip  
• Yaşam tarzı değişiklikleri

Stent sonrası iyileşme kişiye göre değişmenin yanı sıra uyumlu yaşam tarzıyla başarılı bir şekilde tamamlanabilir. Bu dönemde sabırlı olmak ve tavsiyelere uymak sürecin sağlıklı ilerlemesini destekler. 

İlaç Tedavisine Uyum (Pıhtı Önleyici İlaçlar)  

Pıhtı önleyici ilaçlar, stent sonrası damar içinde istenmeyen oluşumların engellenmesi için kritik rol üstlenir. Bu ilaçlar, özellikle erken dönemde stentin tıkanmasını önleyerek kalp sağlığını koruyabilir. Tedavi süresince dozların atlanması ya da düzensiz kullanımı, ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

İlaçların etkili olabilmesi için belirli saatlerde alınması ve düzenli takip yapılması gerekir. Kimi hastalarda bu tedavi süreci yaşam boyu devam edebilir, bu nedenle sabır ve disiplin büyük önem taşır. Ayrıca farklı ilaçlarla etkileşim potansiyeli bulunduğundan doktor onayı olmadan herhangi bir ek takviye ya da ilaç kullanmaktan kaçınılmalıdır.

Düzenli Sağlık Kontrolleri ve Takip  

Düzenli kontrol stent takılmış bireylerde olası risklerin erkenden fark edilmesini sağlar. Kan değerleri, kalp ritmi ve damar açıklığı gibi hayati göstergelerin belirli aralıklarla izlenmesi gerekir. Böylece olumsuzluklar oluşmadan önce müdahale edilerek uzun vadeli sağlık korunabilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri (Beslenme ve Egzersiz)  

Yaşam tarzı değişiklikleri kalp damar sağlığını iyileştirmek ve hastalıkları önlemek adına atılacak önemli adımlardır. Düzenli egzersiz yapmak, kalp kasını güçlendirir ve kan dolaşımını destekler. Aynı şekilde sağlıklı beslenme alışkanlıkları, vücutta iltihaplanmayı azaltır ve kolesterol seviyelerini düzenler. 

Özellikle düşük yağlı, lifli gıdalar tercih edilerek kalp sağlığı güçlendirilebilir. Ayrıca aşırı tuz, şeker ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak damar sağlığında etkin rol oynar. Bu değişiklikler, kalp hastalıklarının riskini azaltmanın yanı sıra genel yaşam kalitesini artırabilir.

Stent ile İlgili Merak Edilen Sorular

Stent Nedir?

Stent, daralmış veya tıkanmış damarların iç kısmına yerleştirilen ince yapılı metal veya polimer desteklerdir. Bu yapı, kanın damarda kesintisiz akışını sağlamak amacıyla kullanılır.

Stent Neden Takılır?

Stent uygulaması, kalp damarlarında meydana gelen daralmaları açarak hayati organlara yeterli kanın ulaşmasını sağlar. Özellikle kalp krizi riskini azaltmak ve göğüs ağrılarını hafifletmek için tercih edilir.

Stent Nasıl Takılır?

İnce bir kateter yardımıyla damara ulaşılır ve stent, daralan bölgeye yerleştirilerek genişletilir. İşlem genellikle lokal anestezi altında anjiyografi ile gerçekleştirilir.

Stent Takılırken Ağrı Hissedilir mi?

Uygulama sırasında lokal uyuşturma yapıldığından genellikle ağrı duyulmaz. Bazı hastalar hafif baskı ya da rahatsızlık hissi yaşayabilir.

Stent Takıldıktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

İlaçların doğru kullanımı, yaşam tarzı değişiklikleri ve kontroller bu süreçte büyük önem taşır. Ayrıca ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmak ve dengeli beslenmek iyileşme sürecini destekler.

Stent Takıldıktan Sonra Damar Tekrar Tıkanır mı?

Nadir de olsa stent yerleştirilen bölgede yeniden daralma görülebilir. Bu riski azaltmak için ilaç tedavisi ve düzenli takip oldukça önemlidir.

İlaç Kaplı Stent ile Metal Stent Farkı Nedir?

İlaç kaplı stentler, doku büyümesini engelleyen özel maddelerle kaplıdır ve tekrar tıkanma riskini düşürür. Metal stentler ise bu özelliğe sahip değildir, ancak bazı durumlarda tercih edilebilir.

Stent Sonrası Ne Kadar Sürede İyileşme Olur?

İlk birkaç gün dinlenmeyle genel toparlanma sağlanırken tam iyileşme birkaç haftayı bulabilir. Bu süreç kişisel faktörlere ve damar yapısına göre değişiklik gösterebilir.

Stent Takıldıktan Sonra Hangi İlaçlar Kullanılır?

Genellikle kan sulandırıcılar ve damar genişletici ilaçlar reçete edilir. Bunlar stentin açık kalmasını ve pıhtı oluşumunu engellemeyi amaçlar.

Stent Takılması Riskli midir?

Her tıbbi işlemde olduğu gibi stent uygulamasında da riskler mevcuttur, ancak profesyonel şekilde yapıldığında güvenli bir yöntemdir. Olası komplikasyonlar düşük ihtimalle ortaya çıksa da düzenli izlem bu riskleri en aza indirir.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup Acıbadem Life Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Türkiye’de Longevity ve Sağlıklı Yaşam hizmetinin öncüsü olmayı misyon edinen Acıbadem Life; size özel atanacak Acıbadem Life Doktorunuz rehberliğinde Kapsamlı Check Up, Premium, Kalp Sağlığı ve Mikrobiyota (bağırsak sağlığı) gibi özel koruyucu sağlık programları sunar. Siz de Acıbadem Life uygulaması ve web sayfası üzerinden sağlık programları hakkında bilgi alabilir, kişiye özel tasarlanacak online spor, diyetisyen ve psikolog hizmetinden faydalanabilirsiniz. Ayrıca Acıbadem Life Store’da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz.