Tüm vücut MR, detaylı check up ve kişiye özel doktor ile yıl boyu sağlığınızı takip edin.
Laktoz İntoleransı Nedir? Belirtileri Nelerdir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Laktoz intoleransı belirtileri arasında sindirim sistemi problemleri, gaz ve şişkinlik gibi durumlar yer alır. Süt ve süt ürünlerinde bulunan laktoz adlı süt şekeri maddesini sindirememe durumu laktoz intoleransı olarak bilinir.
Laktoz intoleransı şişkinlik, karın krampları, ishal ya da gaz gibi semptomlarla belli olabilir. Tanı koymak için doktorlar laktoz tolerans testi, hidrojen nefes testi veya dışkı asit testi gibi yöntemler kullanılabilir. Tedavi daha çok laktoz içeren gıdalardan kaçınmak veya laktaz enzim takviyeleri kullanmakla sağlanır.
Laktoz İntoleransı Nedir?
Laktoz intoleransı, ince bağırsağın yeterli miktarda laktaz enzimi üretmemesi durumunda ortaya çıkar. Laktaz enzimi, süt ve süt ürünlerinde bulunan laktozu parçalayarak glukoz ve galaktoza dönüştürür. Yetersiz laktaz üretimi, laktozun sindirilememesine ve sindirim sistemi rahatsızlıklarına yol açar.
Laktoz intoleransının belirtileri genellikle laktoz içeren gıdaların tüketiminden sonra 30 dakika ile 2 saat içinde ortaya çıkar. Beraberinde karın krampları ve gaz sancısı durumları getirebilir. Tanı koymak için laktoz tolerans testi, hidrojen nefes testi veya dışkı asit testi gibi yöntemler kullanılabilir.
Laktoz Nedir ve Hangi Besinlerde Bulunur?
Laktoz intoleransınız varsa laktoz içeren besinler ve içecekleri özellikle ambalajlı ürünleri alırken içerik listesinde laktoz, süt tozu, whey (peynir altı suyu), kazein gibi bileşenleri kontrol etmeniz önerilir. Laktoz içeren ve içermeyen bazı besinler şunlardır:
Laktoz içeren besinler: Süt, yoğurt, peynir, dondurma, tereyağı, krema ve kahve beyazlatıcılar, süt bazlı soslar, sütlü çikolata, süt içeren tatlılar, hazır çorbalar, paketli kekler, çikolatalar
Laktoz içermeyen besinler: Bitkisel sütler (yulaf sütü, badem sütü), laktozsuz sütler ve ürünleri, sert ve uzun süre olgunlaştırılan peynirler, et, balık, yumurta, meyve ve sebzeler, baklagiller (mercimek, nohut, fasulye), kuruyemişler (ceviz, badem, fındık), pirinç, makarna, ekmek (sade ve laktoz içermeyen çeşitleri), bitter çikolata
Laktoz İntoleransının Nedenleri Nelerdir?
Laktoz intoleransı, vücudun süt ve süt ürünlerinde bulunan laktozu sindirememesi durumudur ve genellikle laktaz enziminin yetersizliğinden kaynaklanır. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır:
- Genetik faktörler
- Yaşa bağlı laktaz azalması
- Crohn hastalığı, çölyak rahatsızlığı veya bağırsak enfeksiyonları
- LCT gen mutasyonları
- Laktaz Persistansı ve Non-Persistansı
Laktoz İntoleransının Belirtileri Nelerdir?
Laktoz intoleransı belirtileri, laktoz tüketildikten kısa bir süre sonra başlayabilir ve belirtiler kişiye göre değişebilir. Belirtiler 30 dakika ile 2 saat içinde ortaya çıkabilir.
Sindirim Sistemi Problemleri
Laktoz intoleransı, sindirim sisteminde ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Sindirilemeyen laktoz, kalın bağırsakta fermente olup gaz, şişkinlik, karın ağrısı ya da ishal gibi semptomlarla görülür. Bu durum, sindirim sisteminin normal işleyişini bozarak günlük yaşamı zorlaştırabilir.
Şişkinlik, Gaz ve Karın Ağrısı
Laktoz sindirilemediği için bağırsaklarda birikmeye ve gaz üretimine yol açar, şişkinlik hissine neden olur. Gazın birikmesi, karın bölgesinde rahatsızlık ve ağrı yaratacağından kişiyi rahatsız edebilir. Ayrıca gaz ve şişkinlik gibi belirtiler sindirim sürecini zorlaştırarak mideyi hassas hale getirebilir.
İshal veya Kabızlık Sorunları
Sindirilemeyen laktoz bağırsaklarda suyun fazla birikmesine ve ishal sorununa yol açabilir. Ancak bazı kişilerde bağırsakların normalden daha yavaş çalışması nedeniyle kabızlık da görülebilir. Bu durum, vücudun laktozu düzgün şekilde işleyememesiyle sindirim sisteminin düzeninin bozulması sonucu ortaya çıkar.
Laktoz İntoleransı Nasıl Teşhis Edilir?
Laktoz intoleransı birkaç farklı testle teşhis edilebilir, uzman hekiminiz semptomları ve test sonuçlarını birleştirerek doğru tanıyı koyabilir. Yapılan laktoz intoleransı testi durumun teşhisinde faydalı olabilir.
Laktoz İntoleransı Testleri
- Hidrojen nefes testi: Bu test, laktoz sindirilemediğinde bağırsakta fermente edilip hidrojen gazı üretildiği için nefeste hidrojen seviyesinin ölçülmesini içerir. Yüksek hidrojen seviyesi, laktoz intoleransının bir göstergesi olabilir.
- Laktaz tolerans testi: Bu testte, kişi belirli miktarda laktoz içerikli bir sıvı içer ve ardından kan şekeri seviyesi ölçülür. Eğer kan şekeri artmazsa, laktoz intoleransını işaret edebilir.
- Dışkı pH testi: Laktoz, ince bağırsakta sindirilemediği takdirde kalın bağırsakta asidik maddelere dönüşür, dışkı pH seviyesinin düşmesine neden olabilir.
Evde Laktoz İntoleransını Anlama Yolları
Evde laktoz intoleransını anlamanın en basit yolu, süt ve süt ürünlerini tükettikten sonra vücutta meydana gelen semptomları gözlemlemektir. Eğer şişkinlik, gaz, karın ağrısı veya ishal gibi belirtiler ortaya çıkıyorsa bu durum laktoz intoleransını işaret edebilir. Ancak kesin tanı koymak için bir doktora başvurmak ve profesyonel testlerden geçmek gereklidir.
Laktoz İntoleransının Tedavi Yöntemleri
Laktoz intoleransının tedavi yöntemleri, kişilerin semptomlarını yönetmelerine yardımcı olmak amacıyla yaşam tarzı değişiklikleri ve diyet düzenlemelerini içerir. İlk adım laktoz içeren gıdalardan kaçınmak, laktozsuz beslenme veya bu gıdaların miktarını sınırlamak olur. Ayrıca laktaz enzim takviyeleri ya da laktozsuz süt ve süt ürünleri gibi alternatifler kullanılarak semptomlar hafifletilebilir.
Laktozsuz Beslenme Nasıl Olmalı?
Laktozsuz beslenme, süt ve süt ürünlerinden tamamen kaçınılması gerektiği anlamına gelmez. Bitkisel sütler (soya, badem, yulaf gibi) ve laktozsuz süt ürünleri, kalsiyum gibi diğer besin maddelerini sağlamanın etkili yollarındandır. Ayrıca et, balık, yumurta, meyve, sebze ve tahıllar gibi laktoz içermeyen gıdalarla dengeli bir beslenme düzeni oluşturulabilir.
Laktozsuz Süt ve Alternatifleri
Laktozsuz süt, süt şekeri sindiriminde zorlananlar için ideal bir alternatiftir ve normal sütle aynı besin değerlerine sahiptir. Laktozsuz süt dışında badem, soya, yulaf ve hindistan cevizi sütü gibi bitkisel çeşitler de tercih edilebilir. Bu alternatifler, laktoz intoleransı olan kişiler için sindirimi kolay, besleyici ve çeşitli tatlar sunar.
Enzim Takviyeleri ile Tedavi
Enzim takviyeleri, laktoz intoleransı olan kişilerin sindirimlerini kolaylaştırmak için kullanılır. Laktaz enzim takviyeleri, vücuda laktozu sindirebilmesi için gereken enzimi sağlar ve semptomları hafifletir. Bu takviyeler, yemeklerden önce veya süt ürünleri ile birlikte alınarak şişkinlik, gaz ve karın ağrısı gibi belirtilerin önlenmesine yardımcı olabilir.
Laktoz İntoleransı Olanlar Nasıl Beslenmeli?
Laktoz intoleransı olan kişilerin beslenmesinde, laktoz içeren gıdalardan kaçınmak en önemli adımdır. Bunun yerine laktozsuz süt ürünleri veya bitkisel süt gibi alternatifler tercih edilmelidir. Ayrıca bağırsak sağlığını desteklemek ve bağırsak sorunları gibi durumlardan kaçınmak için lif açısından zengin, sindirimi kolay gıdalarla dengeli bir diyet oluşturulmalıdır.
Laktoz İçermeyen Besinler Nelerdir?
Laktoz içermeyen besinler arasında et, balık, yumurta, sebzeler ve meyveler bulunur. Ayrıca laktozsuz süt ve süt ürünleri, bitkisel sütler (soya, badem, yulaf sütü) ve sert peynirler (parmesan gibi) de bu kategoriye girer. Tahıllar, baklagiller, kuruyemişler ve tohumlar da laktoz içermeyen besinler arasında yer alır.
Probiyotiklerin Laktoz İntoleransına Etkileri
Probiyotikler, bağırsak florasını dengelemeye yardımcı olarak sindirim sisteminin daha iyi çalışmasını sağlar. Laktoz intoleransı olan kişilerde probiyotikler, sindirim sürecini iyileştirerek gaz, şişkinlik ve karın ağrısı gibi semptomları hafifletebilir. Özellikle yoğurt ve kefir gibi probiyotik içeren gıdalar, laktoz intoleransının semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Laktoz İntoleransı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Laktoz İntoleransı Geçer mi?
Laktoz intoleransı genellikle kalıcı bir durumdur ve tamamen geçmesi nadiren görülür. Ancak semptomlar diyet değişiklikleri, laktaz enzim takviyeleri veya laktozsuz ürünler ile yönetilerek kontrol altına alınabilir.
Laktoz İntoleransı Olanlar Hangi Sütleri Tüketebilir?
Laktoz intoleransı olanlar, laktozsuz süt ve bitkisel sütleri (soya, badem, yulaf sütü gibi) tercih edebilir. Bu sütler, laktoz içermez ve sindirimi daha kolaydır.
Laktoz İntoleransı Zayıflatır mı?
Laktoz intoleransı doğrudan zayıflamaya neden olmaz, ancak sindirim sorunları nedeniyle iştah kaybı veya sindirim problemleri yaşayabilirsiniz. Sağlıklı bir diyetle birlikte tedavi edilen laktoz intoleransı kilo kaybına yol açmaz.
Laktoz İntoleransı için Hangi Doktora Gidilir?
Laktoz intoleransı şüphesiyle bir gastroenterologa başvurulabilir, doktor sindirim sistemiyle ilgili hastalıkları teşhis ve tedavi eder. Ayrıca aile hekimi de semptomlarınızı değerlendirerek gerekli yönlendirmeleri yapabilir.
Laktoz İntoleransı Tehlikeli Bir Hastalık mıdır?
Laktoz intoleransı tehlikeli bir hastalık değildir, ancak tedavi edilmezse sindirim sorunlarına yol açabilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Doğru diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomlar kontrol altına alınabilir, ciddi sağlık sorunlarına yol açmaz.
Bu bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemleriniz için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz. Doktorunuza danışmadan uygulamayınız.
Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup Acıbadem Life Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.
Size özel atanacak Acıbadem Life Doktoronuz ile birlikte Mikrobiyota Sağlık Üyeliğini hemen keşfedin!